پرریزی چیست؟
پرریزی فرایند طبیعی جایگزینی پرهای قدیمی و فرسوده با پرهای تازه است. طوطیها معمولاً یک یا دو بار در سال پرریزی میکنند. این فرایند قرینه انجام میشود، یعنی پرهای سمت راست و چپ بدن تقریباً همزمان میریزند تا تعادل پرنده به هم نخورد.
پرریزی طبیعی و پرریزی غیرطبیعی
نوع فیزیولوژیک یا طبیعی
- پرها آرام و مرحلهای میریزند.
- پرهای تازه (پرهای سوزنی) رشد میکنند و بهمرور جای خالی پرها پر میشود.
- بدن هیچ بخش کاملاً خالی از پر پیدا نمیکند.
نوع پاتولوژیک یا غیر طبیعی
- پرها بهصورت ناگهانی یا در یک ناحیه خاص میریزند.
- گاهی غلاف پرها خونی است یا زخم پوستی دیده میشود.
- ممکن است ناشی از مشکلات تغذیهای، بیماری یا استرس شدید باشد.
- این حالت نیاز به بررسی دامپزشک دارد.
تغییرات رفتاری و خواب در دوران پرریزی
- طوطیها معمولاً کمتحرکتر و خوابآلودهتر میشوند.
- پرنده ممکن است بداخلاق یا حساس شود، چون پرهای تازه (پرهای سوزنی) دردناکاند.
- بدن انرژی زیادی صرف ساخت پر میکند، بنابراین نیاز به خواب و استراحت بیشتری دارد.
پرهای سوزنی و غلاف پر
پرهای تازه ابتدا به شکل پرهای سوزنی یا جوانهای رشد میکنند. این پرها غلاف دارند و داخلشان رگ خونی وجود دارد.
- لمس این پرها برای پرنده دردناک است.
- اگر شکسته شوند ممکن است خونریزی کنند.
- با مراقبت صحیح، غلافها باز میشوند و پر کامل بیرون میآید.
بدن نباید خالی از پر شود
پرریزی طبیعی هیچوقت باعث طاسی کامل یا خالی شدن یک بخش از بدن نمیشود. اگر طوطی شما بخشی از بدنش پر ندارد و پر تازه رشد نمیکند، به احتمال زیاد مشکل رفتاری (پرکنی) یا بیماری وجود دارد.
تفاوت پرریزی، پرکنی و بیماری PBFD
پرریزی طبیعی
- ریزش قرینه و تدریجی پرها
- پرهای تازه و سالم رشد میکنند
- پوست بدون زخم یا التهاب است
پرکنی
- پرنده خودش پرها را میکَنَد
- زخم، التهاب یا لکههای خون روی پوست دیده میشود
- ناشی از استرس، افسردگی یا شرایط محیطی نامناسب است
بیماری PBFD (بیماری منقار و پر طوطی)
- بیماری ویروسی خطرناک
- ریزش گسترده و غیرطبیعی پرها
- تغییر شکل منقار و ضعف سیستم ایمنی
- نیاز به تشخیص و درمان دامپزشکی دارد
تغذیه و مکملهای موردنیاز در دوران پرریزی
مواد غذایی ضروری
- پروتئین: تخممرغ آبپز، حبوبات پخته، جوانهها
- ویتامین A: هویج، کدوحلوایی، سبزیجات برگدار، سیبزمینی شیرین
- ویتامین E و D: نور خورشید و منابع غذایی تازه
- بیوتین و اسیدهای آمینه گوگرددار (مثل متیونین و سیستئین): برای پرهای محکم و براق
- کلسیم و فسفر: برای ریشه پرها و سلامت استخوانها
مکملها
مکملهایی مثل موتاویت ورسلاگا بلژیک میتوانند به تأمین نیازهای تغذیهای در این دوره کمک کنند. این مکملها سرشار از ویتامینها، بیوتین و اسیدهای آمینه لازم برای رشد پرهای تازه هستند.
پرآرایی و مراقبت محیطی
- طوطیها در این دوره بیشتر پرهایشان را مرتب میکنند تا غلاف پر باز شود.
- حمام یا اسپری آب کمک میکند خارش و خشکی پرها کمتر شود.
- محیط باید آرام، بدون استرس و با نور طبیعی یا نور UV مناسب باشد.
چک لیست پرریزی سالم در طوطی ها
- پرریزی قرینه و تدریجی
- رشد پرهای تازه بدون خونریزی یا زخم
- نبود طاسی کامل در بدن
- افزایش زمان خواب و استراحت
- تغذیه غنی و متنوع
- دسترسی به حمام و نور طبیعی
پرسشهای متداول (FAQ)
پرریزی طوطی چه مدت طول میکشد؟
بسته به گونه و جثه پرنده، بین ۲ هفته تا چند ماه طول میکشد.
آیا پرریزی دردناک است؟
پرهای تازه (پرهای سوزنی) ممکن است برای پرنده ناراحتکننده باشند، به همین دلیل طوطی در این دوره حساستر است.
آیا پرریزی باعث طاسی کامل بدن میشود؟
خیر. پرریزی طبیعی باعث خالی شدن کامل بدن نمیشود. طاسی نشانه پرکنی یا بیماری است.
در دوران پرریزی چه غذایی برای طوطی مناسب است؟
غذاهای پروتئینی (تخممرغ، حبوبات)، سبزیجات برگدار، میوههای حاوی ویتامین A و مکملهای مخصوص پرریزی.
فرق پرریزی با پرکنی چیست؟
پرریزی یک روند طبیعی است و پرهای تازه جایگزین میشوند، اما در پرکنی پرنده خودش پرها را میکند و معمولاً همراه با زخم است